Ek-Fiil, üç kipe göre çekimlendiğinde yüklem olur:
1. Geniş zaman
İsim
soylu kelimelere kişi ekleri getirilerek yapılır. Bunlar geniş zaman
eklerinin yerini tutar. Üçüncü kişilere "-dİr" eki getirilir.
"insanım,
insansın, insan(dır), insanız, insansınız, insan(dır)lar"
"yorgun
değilim, yorgun değilsin, yorgun değil, yorgun değiliz, yorgun
değilsiniz, yorgun değiller"
Ben bir küçük kelebeğim.
Üstümüze
doğan bir güneşsin sen.
Her taraf bugün bir başka güzel(dir).
2.
-di'li (bilinen,görülen) geçmiş zaman
Ek-fiilin bilinen geçmiş zaman
çekimi, kavramların ve varlıkların bilinen geçmişteki durumuna şahit
olunduğunu gösterir.
"sevinçli idim, sevinçli idin, sevinçli idi,
sevinçli idik, sevinçli idiniz, sevinçli idiler"
"sevinçli
değildim, sevinçli değildin, sevinçli değildi, sevinçli değildik,
sevinçli değildiniz, sevinçli değildiler (değillerdi)"
Bir
güzelin hayranıydım.
Dün daha heyecanlıydın.
Merhametli biriydi.
3.
-miş'li (duyulan,anlatılan) geçmiş zaman
Ek-fiilin bilinmeyen
(öğrenilen) geçmiş zaman çekimi, kavramların ve varlıkların öğrenilen
geçmişteki durumunun başkasından duyulduğunu anlatır.
"küçük
imişim, küçük imişsin, küçük imiş, küçük imişiz, küçük imişsiniz, küçük
imişler"
"küçük değilmişim, küçük değilmişsin, küçük değilmiş,
küçük değilmişiiz küçük değilmişsiniz küçük değilmişler (değillermiş)"
Suçlanan
ben-miş-im. < ben imişim
Meğer sen ne çalışkan-mış-sın. <
çalışkan imişsin
Adam yirmi yıldır evine hasret-miş. < hasret imiş
Dikkat!
Ben
iyi bir oku-r-um. (Ek-fiilin geniş zamanı )
Hep iyi kitaplar
oku-r-um. (Şahıs eki )
Benim oku-r-um anlayışlıdır. (İlgi eki ve
iyelik eki)