Gazlar (Konu Anlatımı)

GAZLAR

Madde,moleküllerin belli bir haldeki hareketliliği olarak
tanımlanan üç halde bulunur. Katılar,her zaman hareketleri kısıtlı olan
moleküllerden oluşurlar. Bir katının atomları ve molekülleri ,güçlü,
elektriksel ve kimyasal bağlar tarafından, kesinlikle değişmez
konumlarda tutulurlar. Bir katının hemen hemen tüm kinetik enerjisi
titreşimseldir ; bu nedenle ,katının ısıtılması, titreşimin artmasına
yolaçar.

Bir sıvının katıdan farkı, moleküllerinin değişmez
konumlarda tutulmayışıdır ; ama bu moleküllerden de, VAN der WAALS
kuvvetleri denilen nispeten zayıf çekim kuvvetleri tarafından bir arada
tutulurlar. Bir sıvıdaki moleküller, sıvının her yanında dolaşabilirler ;
sıvı ısıtıldığında bu rasgele hareketler artar. Bundan dolayı bir sıvı
moleküllerin yer değiştiren kinetik enerjisi vardır. Bir sıvı yeteri
kadar ısıtılırsa, yer değiştirme hareketi zayıf Van der Waals
kuvvetlerini yener ve sıvı buharlaşır.

Bir gazın molekülleri
birbirinden ayrıdırlar ve yalnızca gazın içinde bulunduğu kapla
sınırlanırlar .Gaz molekülleri sürekli başıboş hareket içindedirler.Bir
sıvı yada katıdan farklı olarak ,bir gazın belli bir biçimi ve belli bir
hacmi yoktur ; İçinde bulunduğu kaba uymak için genişler.Sınırlanmış
bir gazın sıcaklığının artması,moleküllerin hareketlerinin ve
aralarındaki çarpışmaları artmasına neden olur.Gaz halindeki maddenin
karmaşık yapısı,belli bir gazın modeli için ,kesin bir tanımlamayı
gerektirir.Bir gazI tam anlamıyla tanımlayabilmek
için,kütlesini,hacmini,sıcaklığını ve basıncını tam olarak bilmek
gerekir.

GAZLARIN BASINCI VE ÖLÇÜLMESİ: Moleküllerin birbirleri
üzerine çekim uygulamadıkları düşünülen ve kabul edilen gaza ideal gaz
denir. İdeal gaz kavramına uyan gazlar pek azdır.(H 2 , He gibi). Gerçek
gazlar ideal gaz kavramından az yada çok saparlar. Gazlar yüksek
sıcaklık ve düşük basınçta ideal davranırlar.

BAROMETRE: Açık
hava basıncını ölçen aletlerdir. Deniz seviyesinde 76 cm Hg sütununun
yüksekliğine yada yaptığı basınca 1 atmosfer denir.
h yüksekliği
kullanılan sıvının cinsine ve atmosfer basıncına bağlıdır. Borunun
çapına bağlı değildir. Civa yerine ( d=13,6 gr/cm 3 ) su kullanılsaydı
(d=1gr/cm 3 ) okunacak değer,
h 1 .d 1 =h 2 .d 2

76.13,6 =
1.h 2 den h 2 = 1033 cm yani 10,33 metre olurdu. Bu kadar yüksek bir
değerle uğraşmak yerine civa ile daha küçük bir değerle hesap yapmak
daha kolaydır. Suyun buharlaşma özelliği bulunduğundan borunun
üzerindeki boşluğu doldurarak basıncın yanlış okunmasına sebep olabilir
fakat civa metaldir ve kolay buharlaşmaz.