Dry Box nedir?

Dry Box nedir?

Dry box namı diğer glove box anorganikçilerin
kullandığı gayet ilginç bir alettir. Türkçesini özellikle kullanmadığımı
belirteyim- e malumunuz, kuru kutu veya eldivenli kutu lafları hafiften
ilginç kaçar..

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Dry box'ın görünümü yukarıdaki gibidir.
Hayatında bununla ilk kez karşılaşan biri başlangıçta epey bir şaşkınlık
yaşar, ama sonradan alışır:çünkü muhtaçtır. Aletin amacını ve çalışma
ilkesini anlatıyım kısaca: Bildiğiniz gibi bazı bileşikler havada
kararlı olmayabilir. Bunun sebebi havanın oksijeni tarafından
yükseltgenmek veya su buharı ile tepkimeye girmek olabilir. Kolayca
yükseltgenebilen bazı d metal bileşikleri ilk, kolayca hidroliz olabilen
d metal halojenürleri (misal TiCl4, MoCl5) veya epoksit benzeri organik
bileşikler de ikinci duruma örnek teşkil ederler.

Böyle
bileşiklerin kullanımı ve saklanması sırasında çok dikkatli olunmalıdır;
tepkimeler Argon veya azot altında yürütülür ama bu yetmez. Bileşikler
havanın olmadığı bir ortamda saklanmalı, Kızılötesi (IR) gibi
spektrumlar böyle bir ortamda hazırlanmalıdır: Bunun çözümü ise Dry
Boxtır. Bu aletin özellliği argonla dolu olması ve şekilde görülen
eldivenler sayesinde içinde iş yapmamıza olanak sağlamasıdır. Aletin alt
tarafında basıncın ayarlanabildiği bir pedal bulunur ve onun yardımıyla
basınç azaltılarak kolumuzu eldivenlerden içeri sokabiliriz. Bu şekilde
iş yapmak oldukça meşakkatlidir çünkü yazın terlediğinizde terinizi
silemezsiniz; aynı şekilde gözlüğünüz hafiften düştüğünde yerine
itemezsiniz. Öyle işte.. Sonra işiniz bitince de pedal aracılığıyla
basıncı arttırarak kollarınızı çıkartabilirsiniz.

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Peki camlı bölmenin sağ tarafı ne işe yarıyor
diye sorabilirsiniz: Cevabı Dry Box'ın en can alıcı noktasıdır, çünkü o
kısım aletin içine bir şey koymaya veya ordan bir şey almaya yarar..
Yani dış dünyayla kuru kutu arasında bir ara bölgedir. Bu bölmenin hem
vakum hem de argon girişi vardır, ayrıca biri camlı bölmeye diğeri de
dışarıya açılan iki kapağı bulunur. Camlı bölmeye açılan kapak
kapalıyken dışardan bölmeye giriş yaparak istediğiniz maddeyi
koyarsınız. Sonra kapağı kapatıp vakumla havayı çekersiniz, sonra da
argon verirsiniz. Bu şekilde birkaç kez vakum argon yaparsınız; sonunda
artık maddenizin hava içermediğine eminsinizdir. Camlı bölmeye açılan
kapağı açıp maddenizi içeri alabilirsiniz. Çıkarırken de benzer bir
işlem uygulanır.

Bu aletin Türkiye'de bulunma durumunu açıkçası
bilemiyorum; olabilir de olmayabilir de.. Ama bu yazının yegane amacı
yurt dışına çıkan birinin bunu ilk kez gördüğünde afallamasını
önlemektir.