Teorim
Forum Admin
Mesaj Sayısı : 540
Kayıt tarihi : 02/04/10
Nerden : Türkiye
 |  Konu: Anıtkabir - Teklif Edilen Projeler  Cuma Mayıs 21, 2010 1:05 pm | |
| ANITKABİR'İN
ÖZELLİKLERİ
Anıtkabir'in Rasattepe'de yapılmasına karar verildikten sonra
Başbakanlıkça kurulan Anıtkabir komisyonu tarafından, Anıtkabir'de
bulunması gereken genel nitelikler hakkında bir bildiri yayınlandı.
Bildiri şöyle özetlenebilir: 1. Anıtkabir
bir ziyaretgah olacaktır. Ziyaretgahın giriş bölümü, binlerce insanın
Türk Ulusu'nun ATA'sı önünde eğilerek saygılarını sunmasına elverişli
olacaktır. 2. Bu anıt
Büyük ATA'nın; asker, devlet adamı, büyük politika ve bilim adamı, büyük
düşünür ve nihayet yaratıcı büyük dehanın vasıflarının güç ve
yeteneklerinin bir sembolü olacaktır. O'nun kişiliği ile oranlı
bulunacaktır. 3. Türk Ulusu
ve ATA'sına saygılarını göstermek isteyenler, ATA'nın katafalkı önünde
eğilerek bunu gerçekleştireceklerdir. 4.
Anıtkabir'in bir şeref holü bulunacaktır. ******'ün lahdi buraya
konulacağı için, bu anıtın ruhu ve en önemli bölümü şeref holü
olacaktır. Şeref Holü, başta Türk Ulusu olduğu halde, ulusumuza
saygılarını sunacak yabancı devlet temsilcilerinin ATA'nın lahdine
yönelebilecekleri büyük bir salon olacaktır. Bu holde sağlanacak ululuk
ve güçlülük tesirleri, yarışmacılara bırakılmıştır. 5.
Anıtkabir'de bir ****** Müzesi olacaktır. 6.
Anıtkabir'i ziyaret edecek büyüklerimizin ve yabancı devlet
temsilcilerinin duygu ve düşüncelerini yazacakları bir özel defter
bulunacaktır.
PROJE
YARIŞMASI Anıtkabir
Komisyonunun belirlediği ilkeler, Anıtkabir proje yarışması
şartnamesinin temeli oldu. Böylece Anıtkabir Serbest Proje Yarışması
şartnamesi uluslar arası mimarlar tüzüğüne uygun olarak Türkçe ve
Fransızca dillerinde hazırlandı ve hükümet tarafından 1 Mart 1941
tarihinde yarışma açıldı. Yarışmanın
açıldığı yıl, İkinci Dünya Savaşı'nın en kanlı, en çetin zamanıydı.
Avrupa'nın, Asya'nın ve Afrika'nın bir kısmı savaşın içindeydi. Yarışma
süresi 8 aydı. Bu kısa sürede Anıtkabir projesinin yetiştirilemeyeceği
anlaşıldığından Bakanlar Kurulu tarafından süre 4 ay daha uzatıldı. Yarışma için
hükümetçe, uluslararası tanınmış yerli ve yabancı sanatçılar ve
Bayındırlık Bakanlığınca belirlenen yüksek mimarlardan oluşan tarafsız
bir jüri oluşturuldu. Yarışma
umulandan daha fazla ilgi uyandırdı. Yarışmaya Türkiye, Almanya, İtalya,
Avusturya, İsveç, Fransa ve Çekoslovakya'dan toplam 47 proje katıldı.
Bu projelerden 3 tanesi ödüle, 5 tanesi takdire değer görülmüştür.
ÖDÜLE
LAYIK GÖRÜLEN PROJELER[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Prof. Johannes Kruger’in 9 nolu projesinin cepheden görünüşü
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Prof. Dr. Emin Onat -Doç Orhan Arda’nın 25 Numaralı projesinin cepheden
görünüşü
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]
Prof. Arnoldo Foschini’nin 44 numaralı projesinin cepheden görünüşü
TAKDİRE
LAYIK GÖRÜLEN PROJELER
1- Mimar Ronald Rohn (İsviçre) 2- Mimar
Giovanni Muzio (İtalya) 3- Mimar
Giuseppe Vaccaro - Mimar Gino Franzi (İtalya) 4- Mimar
Hamit Kemali Söylemezoğlu - Mimar Kemal Ahmet Aru - Mimar Recai Akçay
(Türkiye) 5- Mimar
Ferudun Akozan - Mimar M. Ali Handan (Türkiye) Jüri, "Ödül
verilmeye değer" bulduğu üç eserden hiçbirini ötekine üstün görmemişti.
Bu üç eserden birini seçme yetkisi "Anıtkabir" Proje Yarışması Şartları"
gereğince hükümete verilmişti. Hükümet bu konuda yetkili birçok kişinin
de düşüncelerini dikkate alarak 7 Mayıs 1942 tarihinde Türk
mimarlarının eserlerinin uygulanmasına karar verildi. Bu karar şu
düşüncelere dayanıyordu: 1- Yarışmayı
kazanan üç proje birçok yönden aynı değerdedir. 2- Fakat bu
projelerden Türk mimarlarının yaptığı eser, anıta esas teşkil eden
"Milli Konu"yu daha başarılı ifade etmiştir. 3- Jüri
raporunda belirttiği gibi, bu projenin araziye uygunluğu diğerlerinden
daha üstündür. Bu karardan
sonra jüri raporunda öngörülen değişikliklerin yapılması için yeni bir
komisyon kuruldu. Projede yapılacak değişiklikler Prof. Emin Onat ve
Doç. Orhan Arda ile görüşülerek kararlaştırıldı. Projede, kale ekseni ve
şeref holünün etrafındaki bölümler binanın anıtsal niteliğini
kaybettirdiğinden eleştiriliyordu. Prof. Emin
Onat ve Doç. Orhan Arda çalışmalarını 7 Ekim 1943'te tamamlayarak
komisyona teslim ettiler. Komisyonun hazırladığı rapor, proje ve
maketler Bakanlar Kurulunda incelenerek, projenin uygulanmasına 18 Kasım
1943 tarihinde karar verildi. | |
|
