Lirik şiir
Aşk, ayrılık, hasret, özlem konularını işleyen duygusal şiirlerdir.
Okurun duygularına, kalbine seslenir. Eskiden Yunanlılarda "ir"denen
sazlarla söylendiğinden bu adı almıştır. Tanzimat döneminde de bir saz
adı olan ebabdan dolayı bu tür şiirlere rebabi denmiştir. Divan
edebiyatında gazel, şarkı; Halk edebiyatında güzelleme türündeki koşma,
semai lirik şiire girer.
Epik şiir
Destansı özellikler gösteren şiirlerdir. Kahramanlık, savaş,
yiğitlik konuları işlenir. Okuyanda coşku, yiğitlik duygusu, savaşma
arzusu uyandırır. Daha çok, uzun olarak söylenir. Divan edebiyatında
kasideler, Halk edebiyatında koçaklama, destan, varsağı türleri de epik
özellik gösterir. Tarihimizde birçok şanlı zaferler yaşadığımızdan, epik
şiir yönüyle bir hayli zengin bir edebiyatımız vardır.
Didaktik şiir
Aşk, ayrılık, hasret, özlem konularını işleyen duygusal şiirlerdir.
Okurun duygularına, kalbine seslenir. Eskiden Yunanlılarda "ir"denen
sazlarla söylendiğinden bu adı almıştır. Tanzimat döneminde de bir saz
adı olan ebabdan dolayı bu tür şiirlere rebabi denmiştir. Divan
edebiyatında gazel, şarkı; Halk edebiyatında güzelleme türündeki koşma,
semai lirik şiire girer.
Pastoral şiir
Doğa şiirlerini, çobanların doğadaki yaşayışlarını anlatan
şiirlerdir. Doğaya karşı bir sevgi, bir imrenme söz konusudur bunlarda.
Eğer şair doğa karşısındaki duygulanmasını anlatıyorsa "dil" bir çobanla
karşılıklı konuşuyormuş gibi anlatırsa "glog"adını alır
Satirik şiir
Eleştirici bir anlatımı olan şiirlerdir. Bir kişi, olay, durum,
iğneleyici sözlerle, alaylı ifadelerle eleştirilir. Bunlarda didaktik
özellikler de görüldüğünden, didaktik şiir içinde de incelenebilir.
Ancak açık bir eleştiri olduğundan ayrı bir sınıfa alınması daha doğru
olur. Bu tür şiirlere Divan edebiyatında hiciv, Halk edebiyatında
taşlama, yeni edebiyatımızda ise yergi verilir.
Dramatik şiir
Tiyatroda kullanılan şiir türüdür. Eski Yunan edebiyatında
oyuncuların sahnede söyleyecekleri sözler şiir haline getirilir ve
onlara ezberletilirdi. Bu durum dram tiyatro türünün ( 19. yy. )
çıkışına kadar sürer. Bundan sonra tiyatro metinleri düz yazıyla
yazılmaya başlanır.
Dramatik şiir harekete çevrilebilen şiir türüdür. Başlangıçta
trajedi ve kommedi olmak üzere iki tür olan bu şiir türü dramın
eklenmesiyle üç kere çıkmıştır.
Bizde dramatik şiir türüne örnek verilmemiştir. Çünkü bizim Batıya
açıldığımız dönemde ( Tanzimat ) Batıya da bu tür şiirler yazılmıyordu;
nesir kullanılıyordu tiyatroda. Bizim tiyatrocularımız da tiyatro
eserlerini bundan dolayı nesirle yazmışlardır. Ancak nadirde olsa
nazımla tiyatro yazan da olmuştur. Abdülhak Hamit Tarhan gibi...