YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ VE TABİİ BİTKİ ÖRTÜSÜ

YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ VE TABİİ BİTKİ ÖRTÜSÜ
Dünya'nın
hemen her bölgesinin kendine özgü bir iklimi bulunmaktadır. Yüzlerce km²
lik sahaları etkileyen büyük iklim gruplarına makroklima adı
verilmektedir.
Makroklimalar içerisinde bölgesel farklılıklar
gösteren, özel koşullu küçük iklim alanlarına da mikroklima
denilmektedir. Yurdumuzda buna örnek: Iğdır’da pamuk tarımı
yapılabilmesi ve Rize’de turunçgiller tarımı yapılabilmesidir.
A.SICAK
İKLİMLER
EKVATORAL İKLİM
Görüldüğü yerler: 10 kuzey ve güney
enlemleri arsında etkilidir.
Özellikle Amazon ve Kongo Havzaları ile
Malezya , Endonezya,Filipinler ve Papua Yeni Gine’de etkilidir.


[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]

Özellikleri
•Yıllık sıcaklık ortalaması 25
°C’nin üstündedir.
•Yıllık ve günlük sıcaklık farkı en az olan
iklimdir (1-2 °C civarında). Sebepleri : Güneş ışınlarının bütün yıl
dike yakın açıyla düşmesi ve nemliliğin fazla olmasıdır.
•Her
mevsim düzenli yağış alır. Fakat en fazla yağış güneş ışınlarının
Ekvatora dik geldiği tarihlerde görülür. Buharlaşma arttığı için.
•Yağışlar
oluşum bakımından Konveksiyon yağışlarına örnektir.
•Yıllık yağış
miktarı 2000 mm ‘nin üstündedir.
Bitki örtüsü bütün yıl yeşil kalan
sık ve uzun boylu yağmur ormanlarıdır.
Yağışların fazla olması ve
yüksek sıcaklık kimyasal çözülmeyi artırmıştır.
Topraklar fazla
yıkandığı için verimi düşüktür ve kırmızı renkli Laterit topraklarıdır.

Ekvatoral bölgede 1000 m nin altındaki yerlerde sık orman örtüsü,
bataklıklar, yüksek sıcaklık ve nem sebebiyle nüfus çok seyrektir.

YAZLARI
YAĞIŞLI TROPİKAL( Subtropikal-Savan) İKLİMİ

Görüldüğü yerler:
Ekvatoral iklim ile çöl iklimi arasında görülür (10-20° kuzey ve güney
enlemleri arasında görülür)

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Özellikleri
•Bu iklim bölgesinde güneş
ışınları yılda iki kez dik açıyla düşer. Güneş ışınlarının dik geldiği
yaz dönemi yağışlı , kışlar kuraktır.
•Sıcaklık ortalaması bütün yıl
20 °C nin üstündedir.
•Yıllık yağış miktarı 1000-1200 mm arasındadır.
Bitki
örtüsü savandır. Savanlar uzun süre yeşil kalan , gür ve uzun boylu ot
topluluklarıdır. Savan bitki örtüsü içinde yer altı sularının yüzeye
çıktığı yerlerde ve akarsu boylarında ormanlar görülür


MUSON
İKLİMİ
Görüldüğü yerler: Muson rüzgarlarının etkili olduğu Güney, ve
Güneydoğu Asya'da , Avustralya'nın kuzeyinde ve Doğu Afrika'da
Madagaskar adasında etkilidir.

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Özellikleri
•Muson rüzgarlarından dolayı bu
iklimde yaz mevsimi yağışlı , kışlar kuraktır. Bu yönüyle savan iklimi
ile benzerlik gösterir.
•Sıcaklık ortalaması bütün yıl 10 °C nin
üstündedir.
•Yıllık sıcaklık farkı Savan iklimine göre fazladır.
•Yıllık
yağış miktarı 1000-1500 mm civarındadır. Ancak kıyı kesimlerde bu yağış
miktarı çok daha fazla olabilmektedir. Örnek Hindistan’ın kuzey
doğusunda yer alan Çerapunçi 12000 mm yağış almaktadır (Dünyanın en
fazla yağış alan yeridir).
Bitki örtüsü kışın yaprağını döken geniş
yapraklı muson ormanlarıdır.
ÇÖL İKLİMLERİ
Yıllık yağış miktarı
150 mm nin altında olan bölgelerde çöl iklimleri görülür.
Çöl
iklimleri görüldüğü yere göre;
a-Sıcak Çöller ( Tropikal)
Dönenceler
çevresinde görülür. Oluşmasında dünyanın günlük hareketinden
kaynaklanan dinamik yüksek basınç etkilidir.
•Mutlak ve bağıl nem çok
düşüktür. Bu sebeple günlük sıcaklık farkı en fazla olan iklimdir.
•Belirli
bir yağış mevsimi yoktur.bazı yıllar hiç yağış olmayabilir.
•Mekanik
çözülmenin en fazla olduğu iklimdir.
•Yıllık sıcaklık farkı günlük
sıcaklık farkı kadar yüksek değildir. Çünkü güneş ışınları bu alanlara
yıl boyunca dike yakın açıyla düşmektedir.
Bitki örtüsü yok denecek
kadar azdır. Cılız ot ve çalılıklarla kaktüs iklimin doğal bitki
örtüsünü oluştururlar.
Çöllerde yer altı su seviyesinin yüzeye yakın
olduğu veya çıktığı yerler olan vahalar canlı yaşamı için elverişli
yerleri oluşturur. Vahaların en önemli tarım ürünü hurmadır.
b-
Karasal Çöller
Ilıman kuşak kara içlerinde etrafı dağlarla çevrili
çukur alanlarda görülür. Buralarda çöl özellikleri görülme sebebi yağış
azlığıdır.
Görüldüğü yerler: Kızılkum (Özbekistan), Karakum
(Türkmenistan), Gobi (Moğolistan), Taklamakan (Çin) çölleridir.

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]



B-ILIMAN KUŞAK İKLİMLERİ
ILIMAN OKYANUS
İKLİMİ

Görüldüğü yerler: Genel olarak, 30° - 60° enlemleri
arasında, karaların batı kıyılarında görülür. Batı Rüzgarları ve sıcak
su akıntıları etkisiyle oluşan iklim tipidir. Yurdumuzda Karadeniz
kıyılarında bu iklime benzer iklim şartları görülür.

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Özellikleri:
•Yazlar serin, kışlar ılıktır.
Her mevsim yağışlıdır.
•En sıcak ay ortalaması 24-25 °C, en soğuk ay
ortalaması 5-7 °C dir. Yıllık ortalama 13-15 °C dir.
•Günlük ve
yıllık sıcaklık farkı azdır. Nemlilik fazla olduğu için.
•Yıllık
yağış miktarı 1500 mm civarındadır. Yükseltisi fazla olan yerlerde bu
miktar artmaktadır.
•En fazla yağış Sonbaharda, en az yağış
ilkbaharda görülür.
•Yağış oluşumu yamaç yağışı şeklindedir.
Bitki
örtüsü yayvan ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlardır.
Ormanların tahrip edildiği yerlerde çayırlar bulunur.
AKDENİZ İKLİMİ
Görüldüğü
yerler:
Genel olarak, 30° - 40° enlemleri arasında görülür.
Akdeniz’e
kıyısı olan ülkeler ( Libya ve Mısır hariç. Buralarda görülmeme
sebebi yer şekillerinin engebesiz olmasıdır.)
Avustralya’nın
güneybatısı, G. Afrika Cumhuriyetinde Kap bölgesi, Şili’nin orta
kesimleri ve Kuzey Amerika’da Kaliforniya çevresinde etkilidir
Akdeniz
iklimi yurdumuzda; Akdeniz,Ege ve G.Marmara kıyıları ile G.Doğu Anadolu
Bölgesinin batısında görülür.